Celem tego artykułu jest przybliżenie Państwu zagadnień związanych z wydziedziczeniem, dla ułatwienia sformułowanych w formie pytań i odpowiedzi. Wiele dodatkowych zagadnień z tym związanych omawiamy lub rozwijamy również w innych naszych artykułach, w szczególności polecamy artykuły dotyczące ogólnych informacji o współwłasności, rodzajach współwłasności oraz zasadach zarządu rzeczą wspólną. Mamy nadzieję, że lektura pozwoli Ci uporządkować myśli i sformułować pytania, na które chętnie Ci odpowiem podczas spotkania w Kancelarii.
CZYM JEST WYDZIEDZICZENIE
Jest to sytuacja, w której spadkodawca wyłącza konkretną osobę – rodzica, zstępnego lub małżonka – prawa do zachowku. Czym jest zachowek przeczytacie Państwo w naszym artykule poświęconym stricte temu zagadnieniu.
W JAKI SPOSÓB WYDZIEDZICZYĆ
Pewnie, ku zaskoczeniu niejednej osoby, uznaje się, żeby dokonać wydziedziczenia nie trzeba użyć nazwy tej instytucji. Wystarczające będzie sporządzenie testamentu w taki sposób, aby nie budziło to żadnych wątpliwości. Przy czym należy pamiętać, że sama przyczyna wydziedziczenia powinna wynikać z treści testamentu.
JAKIE SKUTKI NIESIE ZA SOBĄ WYDZIEDZICZENIE
Wydziedziczenie niesie za sobą dwa skutki, wspomniane już wcześniej utracenie prawa do zachowku oraz wyłączenie od dziedziczenia spadkobiercy. Takiego wydziedziczonego spadkobiercę traktuje się jakby nie dożył otwarcia spadku.
JAKIE SĄ PODSTAWY DO WYDZIEDZICZENIA
Podstawy są wprost wymienione w Kodeksie cywilnym, jest to katalog zamknięty w związku z tym tylko te przesłanki mogą być podstawą wydziedziczenia. Przepisy prawa wskazują trzy sytuacje, przez które może dojść do wydziedziczenia:
- spadkobierca wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
- spadkobierca dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
- spadkobierca uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych
JAKI WPŁYW WYDZIEDZICZENIE MA NA DZIECI I WNUKI WYDZIEDZICZONEGO?
Wydziedziczenie nie rozciąga się na dzieci i wnuki wydziedziczonego. W efekcie więc osobom tym przysługuje roszczenie o zachowek, które w niektórych sytuacjach może być nawet wyższe niż przysługiwało wydziedziczonemu.
JAKI WPŁYW NA WYDZIEDZCZENIE MA PRZEBACZENIE WYDZIEDZCZONEMU PRZEZ SPADKODAWCĘ?
Spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku jeśli mu przebaczył. W praktyce pojawiają się spore rozbieżności co do formy jaką takie przebaczenie powinno przyjąć, jeśli spadkodawca przed przebaczeniem sporządził testament w którym dokonał wydziedziczenia. Kwestia ta jest omówiona bardziej szczegółowo w artykule dotyczącym skutków i formy przebaczenia.