Celem tego artykułu jest przybliżenie Państwu zagadnień związanych ze zniesieniem współwłasności, dla ułatwienia sformułowanych w formie pytań i odpowiedzi. Wiele dodatkowych zagadnień z tym związanych omawiamy lub rozwijamy również w innych naszych artykułach, w szczególności polecamy artykuły dotyczące ogólnych informacji o współwłasności, rodzajach współwłasności oraz zasadach zarządu rzeczą wspólną. Mamy nadzieję, że lektura pozwoli Ci uporządkować myśli i sformułować pytania, na które chętnie Ci odpowiem podczas spotkania w Kancelarii.
CZYM JEST WSPÓŁWŁASNOŚĆ?
Niczym innym jak sytuacją, w której własność tej samej rzeczy przysługuje w sposób niepodzielny kilku osobom. Niepodzielność oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy, a nie do jej części odpowiadającej udziałowi.
JAKIE SĄ PODSTAWOWE SPOSOBY ZNIESIENIA WSPÓŁWŁASNOŚCI?
Podstawowym sposobem zniesienia współwłasności jest podział w naturze (fizyczny). Innym możliwym i często praktykowanym sposobem zniesienia współwłasności jest przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z ewentualnym obowiązkiem spłaty pozostałych. Trzecim najrzadziej wykorzystywanym sposobem zniesienia współwłasności jest sprzedaż rzeczy przez sąd. Jest to jednak najmniej korzystny dla właścicieli sposób.
CZY ZAWSZE MOŻNA ŻĄDAĆ ZNIESIENIA WSPÓŁWŁASNOŚCI?
Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.
CZY MOŻNA UMOWNIE WYŁĄCZYĆ PRAWO DO ZNIESIENIA WSPÓŁWŁASNOŚCI?
Każdy ze współwłaścicieli ma prawo żądania zniesienia współwłasności, ale co ważne, uprawnienie to może być wyłączone, np. w drodze umowy między współwłaścicielami, na czas nie dłuższy niż 5 lat, jednocześnie należy wskazać, że rok przed upływem tego terminu, dozwolone jest przedłużenie o kolejnych 5 lat.
W JAKIM TRYBIE MOŻNA ZNIEŚĆ WSPÓŁWŁASNOŚĆ?
Należy wyróżnić dwa podstawowe tryby zniesienia współwłasności. Może to nastąpić w formie umowy między współwłaścicielami (jeżeli umowa dotyczy nieruchomości to obowiązkowo musi być zawarta w formie aktu notarialnego) lub w trybie postępowania przed sądem.
CZY ROSZCZENIE O ZNIESIENIE WSPÓŁWŁASNOŚCI SIĘ PRZEDAWNIA?
Roszczenie o zniesienie współwłasności nie ulega przedawnieniu.